- रावी किशोर
भारतीय सिनेमाची विविधताय आयज 55व्या भारतीय आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवांत पळोवपाक मेळ्ळी. तमिळ बिगर फीचर फिल्म, हिंदी डॉक्युमेंटरी आनी कन्नड फिचर फिल्म एकाच माचयेर पत्रकार परिशदे खातीर एकठांय आयले. भारतीय पॅनोरमा फिल्म – तमिळ भाशेचो बिगर फीचर फिल्म सिवंथा मान, हिंदी डॉक्युमेंटरी मै निदा आनी कन्नड फिचर फिल्म केरेबेते, आयज महोत्सवांत दाखयले आनी प्रेक्षकांनी तांची खूब तोखणाय केली.
शिवंत मान
तमिळ भाशेंतल्या हो लघुपट तमिळनाडूच्या दक्षिण वाठारांनी घडिल्ले खऱ्या घडणुकेचेर आदारीत आसा, जंय एक गांव आपली शेतकी परंपरा ल्हवू ल्हवू ना जावपा आड झगडटा. तातूंत रणजीथम नांवाच्या गरीब आवयची काणी आसा, जी हेर दोन बायलां वांगडा शेतकामगार म्हणून काम करता आनी आपल्या चलयेच्या शिक्षणाक पयशे एकठांय करपाक कश्ट घेता.
पत्रकार परिशदेंत प्रसार माध्यमां कडेन उलयतना दिग्दर्शक इन्फांटेन बायलांच्या समस्यांचेर भर दिवपाचो आपलो हेत उक्तायलो. समाजाक अजूनय बायलांचो आवाज दामून उडोवपाची इत्सा आसा अशें तिणें सांगलें. नायक रणजीथम बायलांक तांच्या हक्कां खातीर झुजपाक प्रोत्साहन दितलो अशी आस्त तिका आसा. फोटोग्राफीचे संचालक ईश्वर कार्तिकेयन आनी हेर तंत्रज्ञ हाजीर आशिल्ले.
पांच भासो कळपी, तरी लेगीत सादे भाशेंत बरोवपी कवी, तत्वगिन्यानी आनी मानवतावादी निदा फजली हिच्या असामान्य प्रतिभेंतल्यान नामनेचो चित्रपट निर्मातो अतुल पांडे हाका खूब प्रेरणा मेळ्ळी. पूण अशा प्रतिभावान मनशाक ताच्या जिवितांत केन्नाच ह्या उद्देगांत फावो तो मान मेळूंक ना अशें तांणी सांगलें. ताका लागून चित्रपट निर्मात्याक आर्विल्ल्या भारतीय कवी निदा फझलीची कथा दृकश्राव्य चरित्रा वरवीं संवसाराक सांगपाची प्रेरणा मेळ्ळी. “एक खाशेले तरेचे कवी, कविता आनी कलाकारांक आमच्या मनरिजवण उद्देगाच्या पर्यावरण यंत्रणेक लागून प्रचार जाता. जाल्यार उरिल्ले कुशीक पडटात .” ताका वायट दिसले.
ह्या वेळार हाजीर आशिल्लो निर्मातो अतुल गंगवार दोन दशकां परस चड काळ निदा फजली कडेन संबंदीत आशिल्लो आनी ताचे कडेन 210 वरांचे फुटेज आशील्ली . पयल्या संपादन उपरांत 121 मिनटांचो फुटेज जालो. उपरांत 450 वरां संपादन आनी बावीस कट केल्या उपरांत 59 मिनटांचो फायनल कट आयलो अशें दिग्दर्शकान उक्तायलें. ह्या प्रकल्पाचेर काम करतना पांडेय ह्या प्रतिभाशालीच्या बरपावळीचेर इतलो प्रभावित जालो की ताणें सल्लो दिलो, “निदा फजली वाच, तूं बरो मनीस जातलो. ताच्यो कविता जिणेविशीं तुमची नदर बदलतली. तांकां पाळो दिवचो: आमचो समाज बरो जातलो.”
निदा फजलीची बायल आनी ताची 34 वर्सांची साथीदार मालती जोशी फजलीय ह्या संदर्भार हाजीर आशिल्ली अशें तिणें सांगलें की निदा साहेब म्हणटाले – “धर्म कुशीक दवर, संघर्शांतल्यान जिवीत जिखचें.”
हो कन्नड फिचर फिल्म शिमोगा जिल्ह्यांतल्या मालनाड वाठारांचेर आदारीत आसा, जंय ‘केरेबेते’ ही वर्सुकी नुस्तेंमारी कार्यावळ आसून ताचे कडेन संबंदीत व्हड लोकवेद आसा. त्या वाठारांनी आपूण वाडलो अशें संचालक राजगुरू बी हांणी सांगलें. फुडारा खातीर जमीन विकत घेवपा खातीर आवय आनी इश्टीण मीना वांगडा कश्ट करपी ‘केरेबेते’ ह्या नुस्तेकार नागाची ही काणी ह्या सिनेमांत सांगल्या.
ह्या भुमिकेचे तयारे विशीं उलयतना नागाचो रोल करपी मुखेल अभिनेतो आनी निर्मातो गौरीशंकर एस आर हांणी सांगलें की , ह्या सिनेमांतले झगडयाचे दृश्य वास्तववादी दवरल्यात. सगळ्यांक आवडपी भारताच्या युगपुर्वी महाकाव्य रामायणा कडेन ह्या पात्रांचो संबंद आसा अशें दिग्दर्शक राजगुरू हांणीय उक्तायलें. कांताराच्या येसस्वीपणाची देख दिवन थळाव्या लोककथांचेर आदारिल्ल्या कथांक व्हड महत्व आसा अशें तांणी सांगलें.