उत्तर भारताची जिवीत रेखा म्हणून वळखतात त्या सिंधू, गंगे आनी ब्रह्मपुत्र न्हंयांचेर संयुक्त राश्ट्रांनी गंभीर शिटकावणी दिल्या. संवसारीक उश्णतायेक लागून हिमखंड फाटीं सरपाक लागल्यात म्हणून भारताक म्हत्वाच्या हिमालयाच्या मुखेल न्हंयांनी फुडल्या दशकांत उदकाचो प्रवाह उणो जावंक शकता अशी शिटकावणी संयुक्त राश्ट्रांचे सरचिटणीस आंतोनियो गुटेरेस हांणी दिल्या. गुटेरेसान बिरेस्तारा ‘हिमखंड संवर्धनाच्या आंतरराष्ट्रीय वर्सा’ ह्या वेळार हें विधान केलां. पाकिस्ताना सारके हुंवार येवपाची शिटकावणी तांणी दिली.
गुटेरेसान म्हळां, ‘धर्तरेचेर जिणेखातीर हिमखंड गरजेचे. संवसारांतल्या १० टक्के वाठारांत हिमखंडांचो आस्पाव जाता. हिमखंड हो संवसारांतल्या उदकाचोय मुखेल स्त्रोत.’ मनशाच्या वावराक लागून ह्या ग्रहाचें तापमान धोक्याच्या नव्या पांवड्यार पावता आनी ‘हिमखंड वितळप सामकें धोक्याचे आसा’ असो हुस्को गुटेरेसान उक्तायलो. बर्फाचें टनभार उणें जायत आसा, जाल्यार ग्रीनलँडाचें बर्फाचें थर आकुंचन जायत आसा. आनीकय बेगीन वितळप. थंय दर वर्सा 270 अब्ज टन बर्फ वितळत आसा.
आशियांतल्यो १० मुखेल न्हंयो हिमालयाच्या वाठारांतल्यान उगम पावतात आनी ताच्या जलसंचय वाठारांत रावपी १.३ अब्ज लोकांक उदक मेळटा. फुडल्या दशकांत हिमखंड आनी बर्फाचे थर फाटीं सरतना सिंधू, गंड, ब्रह्मपुत्र ह्या मुखेल हिमालयाच्या न्हंयांचेर उदकाचो प्रवाह उणो जावपाचो परिणाम दिसतलो अशें गुटेरेस हांणी सांगलें. हिमालयाचेर वितळपी बर्फ. त्याच वेळार दर्याची पातळी वाडत वचप आनी मीठ उदकाची घुसखोरी ह्या व्हडल्या ‘डेल्टाचो’ व्हड भाग नश्ट करतली.
ही कार्यावळ २०२३ वर्साच्या संयुक्त राष्ट्रांच्या उदका परिशदेच्या निमतान आयोजीत केल्ली. उदक आनी नितळसाण हांचे विशींच्या कृती खातीर संयुक्त राष्ट्रांच्या दशकांत (2018-2028) केल्ल्या कामांचो मध्यावधीचो नियाळ उदक परिशदेन औपचारीकपणान सुरू केलो.
